Witamina zapobiegająca krwotokom
Witamina K jest określana jako grupa związków chemicznych, rozpuszczalnych w tłuszczach, które wykazują aktywność przeciwkrwotoczną. Zaliczamy do nich: filochinon, menachinon i menadion. Jest ona niezbędna do syntezy czynników krzepnięcia w wątrobie i regulacji ich aktywności w tkankach, ale nie jest to jej jedyna funkcja. Jest również niezbędna do prawidłowego formowania kości („współpracuje”z witaminą D i wapniem), poza tym wykazuje właściwości przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe i przeciwzapalne, a więc bierze udział w zwalczaniu infekcji i łagodzeniu ich objawów. Jedna z witamin K (filochinon – witamina K1) występuje przede wszystkim w zielonych częściach roślin, a także w owocach, zbożach, mięsie i mleku. Drugi z tych związków (menachinon – witamina K2) jest produkowany przez bakterie występujące w naszych jelitach i tam też wchłaniany, stopień tego wchłaniania nie jest jednak jeszcze ustalony. Również tabele zawartości witaminy K w produktach są sprzeczne ze względu na brak jednoznacznej metody oznaczania tych zawartości. Jak widać, ilości tych związków, które trafiają do ustroju i wykazują aktywność biologiczną, są nadal zagadką dla naukowców.
Za dużo witaminy K
Jeśli przez długi czas w pożywieniu było za dużo witaminy K, może to powodować zmiany w obrazie krwi – niedokrwistość, uszkodzenie wątroby, żółtaczkę, paradoksalnie wzmożone krwawienia oraz alergiczne zmiany na skórze. Niepożądane objawy pojawiają się tylko po spożyciu tej witaminy w syntetycznych preparatach (np. menadion). Nie stwierdzono natomiast dotychczas jakichkolwiek objawów niepożądanych po spożyciu naturalnych form witaminy K (np. filochinonu).
Za mało witaminy K
Jeśli przez długi czas w pożywieniu było za mało witaminy K, może to
powodować wydłużenie czasu krzepnięcia krwi, krwotoki z nosa, dziąseł, układu pokarmowego i moczowego. Jeśli już pojawia się taki stan, najczęściej jest on związany z chorobami wątroby, ogólnym wyniszczeniem, zaburzeniami wchłaniania tłuszczów lub skutkami terapii antybiotykami. Objawy niedoboru witaminy K u osób dorosłych występują bardzo rzadko, ponieważ produkcja tej witaminy przez bakterie jelitowe jest dość znaczna. Najbardziej narażone na stan niedoboru witaminy K są noworodki (zwłaszcza wcześniaki), gdyż nie mają jeszcze odpowiednio rozwiniętej flory bakteryjnej w jelitach, a mleko matki nie jest najlepszym źródłem tego składnika.
Fragment z przygotowywanej do druku książki Zbigniewa Młynarskiego „Jedz dobrze i nie tyj”
