Cukry są zaliczanymi do węglowodanów organicznymi związkami chemicznymi, składającymi się z atomów węgla, wodoru i tlenu. Cukry proste (monosacharydy) i dwucukry (disacharydy) są wykazywane jako odrębny składnik odżywczy produktów spożywczych, stąd przy oznaczeniu zawartości węglowodanów w danym produkcie podaje się dodatkowo jaką ich część stanowią opisane cukry („w tym cukry”). Cukry proste najczęściej występują w żywności (w wielu owocach oraz w miodzie) w postaci glukozy lub fruktozy. Dwucukry spożywamy zwykle w postaci sacharozy (cukier stołowy), maltozy (tzw. cukier słodowy występujący w piwie) oraz laktozy (cukier występujący w wyrobach mleczarskich). Cukry są ważnym składnikiem odżywczym, bowiem dostarczają organizmowi glukozę. Jednak spożywane w nadmiarze są wysoce szkodliwe. Przez nadmierne spożycie glukozy mózg szybciej się starzeje. Nadmierne dostawy glukozy do krwi sprzyjają powstawaniu insulinoporności i cukrzycy. Ich spożywanie przez diabetyków prowadzi do wielu chorób zaliczanych do powikłań cukrzycy. Nadmiar kalorii z cukrów dodanych do żywności prowadzi do podwyższenia poziomu trójglicerydów – powszechnie znanego czynnika chorób serca. Przyczynia się też do zwiększonego stanu zapalnego i stresu oksydacyjnego, a to z kolei prowadzi do wielu chorób przewlekłych, w tym – nowotworów. Na otyłość wpływa wiele czynników, jednak nadmierna konsumpcja cukrów jest jednym z bardziej znaczących. Wiele produktów spożywczych jest słodzonych syropem glukozowo-fruktozowym, co jest uważane za jedną z przyczyn narastania plagi otyłości. Nadmierne spożycie fruktozy zmienia aktywność genów w mózgu. Powoduje to zaburzenie pracy niektórych z nich, co może prowadzić do chorób układu nerwowego, m.in. choroby Alzheimera czy depresji, a także może upośledzić pamięć. Z opisanych oraz innych powodów należy unikać spożywania cukrów, zwłaszcza dodawanych do żywności. Nie jest jednak możliwe zupełne wyeliminowanie spożywania cukrów, ponieważ są w wszechobecne w żywności, w tym zwłaszcza są obecne w owocach, których spożywanie jest nieodzowne. Nie ustala się minimalnego koniecznego poziomu spożycia cukrów.
Fragment z przygotowywanej do druku książki Zbigniewa Młynarskiego „Jedz dobrze i nie tyj”
